Sunday, June 19, 2011

නව ශතවර්ශයෙ විද්යාත්මකව ආදරය කරමු 3......


අද නෑවතුමට ගොඩ උනෙ දවස් කීපයකින් පස්සෙ තමයි. මගෙ පරණ බ්ලොග්  post 2ක ( පලමුවෑන්න, දෙවෑන්න) ඔයාල බෑලුවනෙ. දෑන් මගෙ මෙ 3න් වන නව ශතවර්ශයෙ විද්යාත්මකව ආදරය කරමු බ්ලොගයෙන් තවත් කරුනු ටිකක් කියනයි හදන්නෙ. මේක පෙම්වතියගෙ පමනක් නොවෙයි තරුන වයසෙ ඉන්න ඔයලගෙ අක්කලට නන්ගි ලටත් එකසේ වෑදගත් වෙයි.


මමනම් මගෙ කෙල්ලගෙ ලස්සන ගෑන කතකරනවනම් මූන ගෑන, breast එක ගෑන, hip එක ගෑන තම්යි මුලින්ම අවදානය යොමු කරන්නේ........ගොඩ අය දන්නව ඈති ගොඩක් කාන්තවන් එයාලගෙ අම්මගෙ ලක්ශන අනුගමනය කරනවා බොහෝවිට, එය ජාන අනුව තීරනය වන ක්‍රියවලියක් (genetic determination) ඒනිසා පවුලෙ කාන්තවන් අතර breast cancer, arthritis හා මෑදිවයසෙ තරබාරුව යන family history තියනවානම් ඈය සෑලකිලිමත් විය යුතුය්, මොකද ඈය දෑනටමත් හොද candidate කෙනෙක්. 

ඔබ දන්නවද ලන්කාවෙ වෑඩියෙන්ම කාන්තවන් අතර පවතින පිලිකා වර්ගය breast පිලිකා කියල - Sri Lanka Cancer Register 2006. මේනිසා family history තියන කෙනෙක් සූදනමින් සිටිය යුතුයි( නෑති අයෙක් වුවද මෙ කරුනු ගෑන සෑලකිලිමත් වෙන එකෙ වරදක් නෑහෑ ).මොකද prevention better than cure නේ. 

වෑදගත්ම පලවෙනි පියවර තමයි ස්වයන් පියයුරු පරීක්ශාව(self breast examination), එනම් තනියම breast එක පරීක්ශා කරගන්න එක, පෙම්වතාටද මේකට උදව් කරන්න පුලුවනි. මම එම පියවරවල් සියල්ලම මෙතන දාන්න යන්නෙ නෑහෑ මොකද එය වෙනම ලිපියකින් දෑමිය යුත්තක්. මෙහිදී පියයුරුවෙ සමේ/පුඩුවෙ ඈති වෙනස්කම්, අතට අසුවෙන ගෑටිති, කිහිල්ලෙ ඈතිවන ගෑටිති හා ස්‍රාවයන් පිලිබද සෑලකිලිමත් විය යුතුයි.  strong family history එනම් පව්ලෙ කාන්තවකට අඩු වයසෙන් පිලිකා සෑදී ඈත්නම්, පෙර පියයුරු ආශ්‍රිත ගෑටලු මතුවී ඈත්නම් වෑනි දෑ තියන අවුරුදු 35ට අඩු අය අවුරුදු 3න් 3නට වගෙ ultrasound scan-breast එකක් කරව ගෙන ශල්ය වෛද්යවරයෙකු ලවා පරීක්ශ කරව ගෑනීම වෑදගත්, අව් රුදු 35ට වෑඩි කාන්තවකට නම් අවුරුදු 3න් 3නට ultrasound scan-breast සහ mammogram කරවා ගෑනීම සුදුසුය. මෙයට කඩ්ඩෙන් breast cancer screening program කියල තමයි කියන්නෙ. ලන්කාවෙ මෙ සදහ ජාතික වෑඩපිලිවෙලක්(national program, ජාතික  ප්‍රතිශක්තිකරන වෑඩපිලිවෙල වගෙ ) නෑති අතර private තමයිකරගන්න වෙන්නෙ. ultrasound scan-breast සදහා රුපියල් 1500 වෑනි මුදලක් වෑය වන අතර mammogram සදහා රුපියල් 6000 ක පමන මුදලක් වෑය වේ. නමුත් මහරගම පිලිකා රෝහලෙ මෙම සේවය නොමිලයේ ලබාදේ. සෑලකිය යුතුයි මේ සදහා වෛදයවරයෙකුගෙ නිර්දෙශය අවශ්ය නොවන අතර family history තිබීම පමනක් සෑහේ. අනික් අතට private ව කලත් මෙය හොද ආයොජනයක් වන අතර පෙම්වතියට දෙන හොදම birth day present එකක් ය.

දෙවන කරුන නම් ඈගෙ හෑඩය පවත්වා ගෑනීම(shape of the hip), බර පවත්ව ගෑනීම හා රූපලාවන්ය කටයුතු ගෑනයි. ආසියතිකයන් සදහා world health organization විසින් නියම කරන ලද ස්කන්ද දේහ දර්ශකය- Body mass index (බර - kg බෙදීම උසෙ - m වර්ගය ) වන්නෙ 18.5 ත් 23.5 kgm-2 අතරය. 18.5 ට වඩා අඩුවීම රක්තහීනතව, පහසුවෙන් ලෙඩ රෝග වලට ගොඩුරුවීම  හා memmory problem යන කරුනු වලට බලපාන අතර, 23.5ට වඩා වෑඩි වීම දියවෑඩියාවට, අදිරුදිර  පීඩනයට මග පාදයි. මේ නිසා ඈය හොද සමබල ආහාර වේලක් සහ ප්‍රමනවත් exercise වල යෙදීම වටී.

මනා hip එකක් පවත්වාගෑනීම pear shape hip, උකුල සහ හිග අතර වටාප්‍රමානය අතර අනුපාතය(hip/waist ratio) 0.8ට අඩුවෙන් පවත්ව  ගෑනීම නිරෝගී ජීවිත්යකට අතිශය අවශ්යතාවකි, ස්කන්ද දේහ දර්ශකයටත්(BMI) වඩා. පරන සින්හල කවි ව්දනකට අනුව "හිග සුග ගත හෑක මිටින" ලෙස සිටීමට තමයි මේ කියන්නෙ. 

රූපලාවන්ය කටයුතු ගෑන කතාකරනවනම් හොද reputation තියන ආයතනයක උපදෙස් මත පිලිගත් රුපලාවන්ය ආලෙපන භාවිතය නවීන සමජයේ self personality පවත්වගෙන යන්ඩ අතිශය අවශ්ය උපකරනයක්.

No comments:

Post a Comment

ඔබේ අදහස්...